ونیر کامپوزیت چیست؟ چه افرادی نمیتوانند از آن استفاده کنند!
ونیر کامپوزیت: ونیر به انگلیسی (VENEER) پوسته و یا لایه است که از مواد همرنگ دندان افراد ساخته می شود. برای پوشش سطح جلویی دندان هایی که ممکن است به علت فاصله داشتن از یک دیگر و یا داشتن رنگ متفاوت یا شکل بد ظاهری (کج بودن) مورد استفاده قرار گیرد.
ونیر ها به دو دسته تقسیم می شوند:
- ونیر لمینت
- ونیر کامپوزیت
ونیر لمینت معمولا در لابراتوار توسط دندان ساز روی مدلی که به واسطه ی معاینه دندانپزشک ساخته می شوند. برای جای گرفتن ونیر لازم است مقدار کمی از مینای دندان برداشته شود. به همین علت استفاده از ونیر برگشت پذیر نخواهد بود. البته در سالهای اخیر لمینت بدون تراش نیز به وجود آمده است که بسته به فرم قرار گیری دندان های شخص دندانپزشک میتواند با کمترین میزان تراش و یا حتی بدون تراش قالب گیری لمینت را انجام دهد.
چه زمانی میتوانید از ونیر استفاده نمایید!؟
به توصیه دندانپزشکان در موارد زیر ونیر استفاده می گردد:
- بلند کردن دندان های کوتاه
- اصلاح طرح لبخند
- تصحیح بد رنگی و یا بد شکلی دندان ها بدون نیاز به ارتودنسی در فک بالا و پایین
- بسته فاصله بین دندان ها از یکدیگر
- افزایش زیبایی و شفافیت دندان ها
طول عمر لمینت چقدر است؟!
از آنجایی که لمینت “laminate tooth” قطعه ای است که در خارج از بدن ساخته می شود، دارای عمر محدودی است. اگر چه این عمر طولانی مدت است و گاهی ممکن است که به ده سال برسد، ولی در هر صورت ممکن است آسیب ببیند. عمر لمینت به عوامل بسیار زیادی بستگی دارد که دقت سازنده ی آن فقط یکی از عوامل است! مهمترین عامل برای افزایش طول عمر لمینت این است که شخص مراقبت ویژه ای از آن داشته باشد.
عواملی که سبب نگهداری و طول عمر بیشتر لمینت میگردد شامل :
- عدم استعمال سیگار
- اجتاب از قلیان
- دوری از مصرف الکل
- جویدن مواد سفت (سبب شکستن و آسیب دیدگی)
- عدم مصرف نوشیدنی های بسیار داغ و یا بسیار سرد
- مسواک زدن مداوم ( روزانه سه بار)
- استفاده از نخ دندان
واقعیت این است که پوسیدگی دندان فقط به وجود لمینت بستگی ندارد. برخی از افراد اشتباها تصور میکنند که ونیر لمینت یک دندان جدید است و سعی می کنند که با استفاده از لمینت مواد سفت و سخت را گاز بزنند. لمینت فقط یک روکش جهت زیبایی دندان ها است و دندان های آسیب دیده را شبیه به یک دندان طبیعی می کند. ونیر لمینت،لزوما استقامت دندان شما را بالاتر نخواهد برد. پریدگی و پوسیدگی لمینت ها پس از چند سال نیز طبیعی می باشد.
چه کسانی نمی توانند از ونیر کامپوزیت استفاده نمایند؟
- افرادی که مراقب بهداشت دهان و دندان خود نیستند!
- افرادی که سیگار و یا سایر دخانیات استعمال می نمایند!
- افرادی که چای و قهوه بسیار زیادی مصرف میکنند! (همچنین سایر نوشیدنی های رنگ دار)
- افرادی که دندان های بسیار بهم ریخته و نامرتب دارند.
- افرادی که مشکلات فکی دارند (بعد از درمان مشکل، میتوانند از ونیر کامپوزیت استفاده نمایند)
کامپوزیت دندان، چگونه انجام می شود!؟
کامپوزیت دندان روش درمانی نسبتا ساده ای دارد. ابتدا که دکتر دندانپزشک باید لایه ی نازکی از ساختار مینای دندان را بردارد تا دندان ها را برای درمان کامپوزیت آماده کند. سپس دندان ها را اچ می کنند تا سطحی ناهموار برای چسباندن مواد رزین ایجاد شود. پس از این مرحله یک پرایمر (مایع) برای چسبندگی سطح اعمال می گردد. سپس رنگ درست کامپوزیت را با ساختار دندان فعلی شما مطابقت مینماید. بعد از این، مواد را با استفاده از اشعه ی ماورای بنفش، خشک می نماید. در پایان، دندانپزشک مواد کامپوزیت را شکل داده و صاف می نماید تا از تحریک (بافت) نرم لب ها، گونه ها و یا لثه جلوگیری نماید.
مشکلات و معایب کامپوزیت چیست؟
هر روش زیبایی و درمانی علاوه بر مزایایی که به شما می‌دهد. معایبی هم به دنبال دارد که خوب است پیش از اقدام به انجام آن روش، از معایب آن آگاهی داشته باشید. چرا که ممکن است پس از انجام آن روش و مشاهده معایب آن، پشیمان شوید! درحالی که راه برگشتی وجود ندارد. در ادامه به برخی از معایب ونیر کامپوزیت دندان به عنوان یک روش درمانی و زیبایی خواهیم پرداخت.
طول عمر کوتاه و دوام کم
یکی از معایب استفاده از این روش، طول عمر و دوام کم لمینت کامپوزیتی در مقایسه با لمینت سرامیکی است. پس از انجام کامپوزیت، لازم است که مراقبت های مخصوص به آن را به طور دقیق انجام دهید تا طول عمر آن افزایش پیدا کند و از شکستگی، لب پر شدن و… جلوگیری شود. در حالت طبیعی، طول عمر کامپوزیت دندان چیزی در حدود 5 تا 7 سال است که البته در طول این مدت به مراجعه مجدد به دندان پزشک و ترمیم نیز احتیاج دارید. درحالی که لمینت سرامیکی طول عمری برابر با 12 سال (حتی بیشتر) دارد! اما طبیعتا هزینه این روش در مقایسه با کامپوزیت بسیار بیشتر است. بدیهی است که هر چقدر بیشتر از کامپوزیت ها مراقبت کنید، مثلا مرتبا مسواک بزنید و از مصرف سیگار خودداری کنید، دوام و عمر آن ها نیز بیشتر خواهد شد؛ هر چند که در هر صورت پس از هفت هشت سال باید نسبت به تعویض کامپوزیت اقدام نمایید.
تغییر رنگ ونیر کامپوزیت ونیر طبیعی است؟
از دیگر معایب استفاده از روش کامپوزیت، تغییر رنگ کامپوزیت است. ونییر ها در مقایسه با لمینت سرامیکی زودتر تغییر رنگ می دهد و اگر نکات بهداشتی مربوط به دهان و دندان را به خوبی رعایت نکنید، کامپوزیت دندان های شما به راحتی دچار تغییر رنگ خواهد شد. این رنگ پذیری بالا به علت تخلل زیادی است که مواد رزین در مقایسه با لمینت سرامیکی دارند. برای جلوگیری از این مشکل بهتر است مصرف نوشیدنی هایی مانند قهوه و جای را به حداقل برسانید یا پس از هر بار مصرف، دندان های خود را مسواک بزنید. در غیر اینصورت کامپوزیت های شما به راحتی رنگ خود را از دست می‌دهند.
استحکام کم!
کامپوزیت ها در قیاس با لمینت سرامیکی آسیب پذیری بیشتری دارند؛ برای مثال اگر در هنگام مصرف مواد غذایی، مراقب نباشید و مواد غذایی خیلی سفت و خشک را مصرف کنید، احتمال شکستگی و ترک خوردگی کامپوزیت بسیار بالا خواهد بود. البته لازم به ذکر است که کامپوزیت همان قدر که احتمال آسیب دیدگی اش بالا است، قابلیت ترمیم بالایی هم دارد. بنابراین پیش از انجام کامپوزیت به یاد داشته باشید که هرچند هزینه اجرای آن کم است! اما برای مراقبت از آن باید در مصرف مواد غذایی مختلف دقت داشته باشید و از مصرف غذاها و خوراکی‌های سفت خودداری کنید.
نیاز به مراقبت زیاد!
شاید پیوسته مراقب دندان ها بودن برای برخی افراد دشوار باشد! اما اگر روش کامپوزیت “composite veneer” را برای ترمیم دندان های خود انتخاب می‌کنید، باید بدانید که برای افزایش استحکام و طول عمر آن! لازم است که یک سری نکات را به صورت پیوسته مد نظر قرار بدهید تا بتوانید کامپوزیت‌های خود را ساام نگه دارید.
