دهانشویه و سرطان مدتی است به یکی از سوالات رایج بین کاربران و بیماران تبدیل شده است. احتمالا شما هم شنیده‌اید که برخی افراد می‌گویند استفاده مداوم از دهانشویه ممکن است خطر ابتلا به سرطان دهان یا حلق را افزایش دهد. برهمین اساس در این مطلب از سری مطالب بلاگ کلینیک دکتر شیدا به این موضوع بپردازیم. طبیعی است که وقتی صحبت از سلامت دهان و استفاده روزمره از محصولی مانند دهانشویه می‌شود، چنین شایعه‌هایی ترسناک باشند. اما واقعا چقدر از این حرف‌ها واقعیت دارد؟ آیا دهانشویه‌هایی که از داروخانه می‌خریم، ایمن هستند؟ چه ترکیباتی در آن‌ها ممکن است مشکل‌ساز باشد؟ و آیا تحقیقات علمی واقعاً ارتباطی بین دهانشویه و سرطان پیدا کرده‌اند؟ در این مقاله به بررسی دقیق این موضوع می‌پردازیم، بدون ترس‌افکنی و با نگاهی بی‌طرف، تا بفهمیم دهانشویه دوست دندان‌های ماست یا دشمن خاموش بدن ما.
منشأ شایعه دهانشویه و سرطان
شایعه‌هایی درباره سرطان‌زا بودن دهانشویه بیشتر به چند تحقیق محدود در دهه‌های گذشته برمی‌گردد. این تحقیقات سعی داشتند ارتباط بین مصرف دهانشویه‌های حاوی الکل و سرطان دهان را بررسی کنند.
چرا الکل مورد توجه قرار گرفت؟
الکل در غلظت بالا می‌تواند بافت دهان را تحریک کرده و نفوذ مواد سرطان‌زا را آسان‌تر کند. بعضی محققان معتقد بودند که استفاده روزانه از دهانشویه‌های الکلی ممکن است در درازمدت خطراتی به همراه داشته باشد.
تا امروز هیچ تحقیق معتبر و جامع علمی، رابطه مستقیم و اثبات‌شده‌ای بین مصرف دهانشویه و سرطان را تایید نکرده. بسیاری از تحقیقات نتایج متناقضی داشته‌اند.
ترکیبات موجود در دهانشویه
اگر نگاهی به ترکیبات دهانشویه‌های رایج بیندازید، معمولاً مواردی مثل الکل، کلرهگزیدین، فلوراید، اسانس‌های گیاهی و مواد ضدباکتری را خواهید دید.
اکثر این مواد در دوزهای مجاز و تحت نظر سازمان‌های بهداشتی بین‌المللی تایید شده‌اند. اما مثل هر محصولی، مصرف بیش‌ازحد یا طولانی‌مدت بدون نیاز پزشکی ممکن است اثرات جانبی داشته باشد.
استفاده صحیح از دهانشویه
بخش زیادی از نگرانی‌ها درباره دهانشویه و سرطان به نحوه استفاده برمی‌گردد. وقتی از یک محصول به‌درستی استفاده شود، احتمال خطر به‌شدت کاهش می‌یابد. چطور باید دهانشویه استفاده کرد؟
- روزی یک‌بار یا طبق توصیه دندان‌پزشک
- به مدت ۳۰ ثانیه و بدون بلعیدن
- استفاده از دهانشویه‌های بدون الکل برای مصرف روزانه
دهانشویه‌های بدون الکل، انتخاب بهتر؟
در سال‌های اخیر دهانشویه‌های بدون الکل محبوب‌تر شده‌اند. این نوع محصولات کمتر باعث سوزش دهان می‌شوند و برای مصرف مداوم مناسب‌ترند.
تحقیقات نشان داده‌اند که دهانشویه‌های بدون الکل نیز قابلیت کنترل باکتری‌ها و کاهش التهاب لثه را دارند، بدون ایجاد حساسیت یا خشکی زیاد در دهان که باعث بیماری های دهان و لثه شوند.
عوامل دیگر در سرطان دهان
بیایید منصف باشیم، اگر فردی سیگار می‌کشد، الکل مصرف می‌کند، بهداشت دهان را رعایت نمی‌کند و سابقه خانوادگی دارد، نباید تمام تقصیر را گردن دهانشویه بیندازد.
مهم‌ترین عوامل خطر
- مصرف دخانیات
- الکل زیاد
- عفونت HPV
- تغذیه ناسالم و بهداشت پایین دهان
جمع‌بندی
دهانشویه و سرطان، موضوعی است که نیاز به بررسی علمی و واقع‌گرایانه دارد. در حال حاضر، هیچ مدرک قطعی علمی وجود ندارد که مصرف معمول دهانشویه باعث سرطان شود. با این حال، استفاده متعادل، انتخاب محصولات بدون الکل و مشورت با دندان‌پزشک می‌تواند ایمنی و اثربخشی این محصول را تضمین کند. به‌جای حذف کامل دهانشویه، بهتر است آگاهانه و با اطلاعات درست از آن استفاده کنیم.
