ترس از دندانپزشکی کودکان یکی از رایج‌ترین چالش‌هایی است که خانواده‌ها با آن روبه‌رو هستند. شاید برایتان آشنا باشد که کودک با شنیدن کلمه دندانپزشک، شروع به گریه یا قایم شدن پشت مبل میکند. این ترس اگر جدی گرفته نشود، می‌تواند باعث شود کودک در آینده از مراجعات منظم به دندانپزشک خودداری کند، سلامت دهانش به خطر بیفتد و حتی درمان‌های ساده به مراحل پیچیده‌تر برسند. بگذارید صادق باشیم، خود ما هم وقتی کودک بودیم احتمالاً تجربه مشابهی داشته‌ایم. اما حالا وقت آن رسیده که به عنوان والد یا مراقب، بدانیم ریشه این ترس کجاست و چطور میشود با روش‌هایی ساده اما موثر، کودک را با محیط دندانپزشکی آشتی داد. در این مقاله به دلایل اصلی این ترس و هفت راهکار کاملاً کاربردی برای کاهش آن می‌پردازیم.
چرا کودکان از دندانپزشکی می‌ترسند؟
دلایل مختلفی می‌تواند پشت ترس از دندانپزشکی کودکان باشد. این دلایل هم می‌توانند واقعی باشند، هم ناشی از تصور یا انتقال نگرانی بزرگترها به کودکان.
تجربه منفی قبلی کودک در گذشته یا ناخوشایندی در مطب دندانپزشکی داشته باشد، احتمال زیاد دوباره از رفتن به آنجا خودداری میکند و بدون اینکه به زبان بیاورد ، تلاش میکند به دندان پزشکی مراجعه نکند و حتی در برخی موارد شدید تر دیده شده که کودک درد دندان خود را مخفی میکند.
ترس از ناشناخته‌ها درکودکان بسیار قوی است و اغلب از چیزهایی که نمی‌شناسند یا برایشان جدید است می‌ترسند. صدای دستگاه‌ها، ابزارهای فلزی و لباس سفید دندانپزشک برایشان ممکن است ،ترسناک به‌نظر می‌رسد.
انتقال اضطراب از والدین به کودکان به‌شدت امروزه مشاهده میشود. کودکان تحت تاثیر رفتار و احساسات والدین قرار دارند ودر صورتی که شما هم اضطراب از دندانپزشکی داشته باشید، کودک ناخودآگاه آن را دریافت میکند.
نقش دندانپزشک در کاهش ترس کودکان
یک دندانپزشک کودک‌محور می‌تواند تأثیر زیادی در از بین بردن ترس از دندانپزشکی کودکان داشته باشد. مهم است که انتخاب درستی در این مرحله داشته باشید.
رفتار مهربان و بازی‌گونه دندانپزشک که با کودک شوخی میکند، اجازه می‌دهد ابزارها را از نزدیک ببیند و با زبان کودکانه صحبت میکند، خیلی سریع‌تر اعتماد کودک را جلب میکند.
فضای دوستانه مطب محیط هم بسیار مهم است. وجود رنگ‌های شاد، اسباب‌بازی، تلویزیون کارتونی و صندلی کودکانه، حس امنیت و راحتی به کودک می‌دهد.
۷ راهکار برای غلبه بر ترس از دندانپزشکی در کودکان
1. از سن پایین شروع کنید
هر چه زودتر کودک را با فضای دندانپزشکی آشنا کنید، احتمال شکل‌گیری ترس کمتر میشود. بهتر است اولین مراجعه قبل از دو سالگی و فقط برای چکاپ ساده باشد.
2. بازی دندانپزشکی در خانه انجام دهید
با عروسک یا اسباب‌بازی‌ها نقش دندانپزشک را بازی کنید. این بازی به کودک اجازه می‌دهد تجربه کنترل‌شده‌ای از محیط دندانپزشکی داشته باشد.
3. از کلمات ترسناک استفاده نکنید
کلماتی مثل سوزن، درد، بی‌حسی یا کشیدن دندان را حذف کنید. به‌جای آن می‌توانید بگویید “دکتر می‌خواد دندون‌هاتو تمیز کنه” یا “می‌خوای لبخندت مثل ستاره‌ها بدرخشه؟”
4. از تجربه خود صحبت نکنید
حتی اگر تجربه بدی در دندانپزشکی داشته‌اید، آن را برای کودک تعریف نکنید. کودکان جزئیات منفی را بزرگ‌نمایی می‌کنند و آن را به خود نسبت می‌دهند.
5. کودک را تشویق کنید، نه تطمیع
قول جایزه یا اسباب‌بازی گران‌قیمت ندهید. به‌جای آن، او را بابت شجاعتش تحسین کنید و از عباراتی مثل “چقدر قوی بودی” استفاده کنید.
6. از کتاب و انیمیشن کمک بگیرید
کتاب‌های مخصوص کودکان درباره دندانپزشکی یا کارتون‌هایی با این موضوع می‌توانند ترس را به کنجکاوی تبدیل کنند.
7. اجازه دهید با دندانپزشک آشنا شود
قبل از درمان اصلی، جلسه‌ای فقط برای آشنایی تنظیم کنید. بگذارید کودک صندلی را امتحان کند، ابزارها را ببیند و با محیط اخت بگیرد.
نقش والدین در تثبیت تجربه مثبت در دندانپزشکی کودکان
بعد از هر مراجعه موفق، احساس کودک را جدی بگیرید. با او گفت‌وگو کنید، از احساسش بپرسید و اگر مشکلی وجود داشت، با دندانپزشک کودکان درمیان بگذارید.
رعایت بهداشت دهان و دندان در خانه، تعریف داستان‌های مثبت از دندانپزشکی و برنامه‌ریزی برای مراجعات منظم، همه به کودک حس امنیت می‌دهد.
جمع‌بندی
ترس از دندانپزشکی کودکان اگر در همان سنین پایین مدیریت شود، به‌راحتی قابل کنترل است. در واقع، همه چیز از انتخاب درست دندانپزشک، رفتار والدین و ایجاد تجربه‌های مثبت شروع میشود. اگر کودک از همان ابتدا یاد بگیرد که مراجعه به دندانپزشک چیز ترسناکی نیست، این عادت خوب را تا بزرگسالی با خود خواهد داشت. پس بیایید با درک، آگاهی و همراهی، دنیای دندانپزشکی را برای کودکان جای امن‌تری کنیم.
