نداشتن دندان عقل شاید برای بسیاری از افراد عجیب باشد. در حالی که اکثر مردم بین ۱۷ تا ۲۵ سالگی منتظر رشد دندان عقل هستند، برخی بهطور کامل آن را تجربه نمیکنند. هیچ دردی، هیچ فشاری در انتهای فک، و هیچ خبری از دندان جدید نیست. اگر شما هم جزو این دسته هستید، احتمالا با خودتان فکر کردهاید که نکند مشکلی وجود دارد یا اینکه چیزی از قلم افتاده. اما واقعیت این است که نداشتن دندان عقل نهتنها نگرانکننده نیست، بلکه میتواند یک امتیاز هم باشد. در این مقاله از بلاگ دکتر شیدا میخواهیم بررسی کنیم که چرا بعضی افراد اصلا دندان عقل ندارند، چه عواملی در این موضوع نقش دارند و آیا باید نگران نبودن آن بود یا نه. پس اگر شما یا کسی که میشناسید با این موضوع مواجه شده، این مطلب میتواند روشنگر باشد.
دندان عقل چیست و چرا برای بعضیها ظاهر نمیشود؟
دندان عقل آخرین دندان آسیایی است که معمولاً در سنین جوانی رشد میکند. ولی جالب است بدانید برخی افراد هیچوقت آن را در دهان خود نمیبینند.
دلیل رشد نکردن دندان عقل چیست؟
در بسیاری از موارد، این موضوع کاملاً ژنتیکی است. ژنهایی که مسئول رشد یا عدم رشد دندان عقل هستند در افراد مختلف فعال یا غیرفعال میشوند.
آیا ممکن است دندان عقل زیر لثه نهفته باشد؟
بله. گاهی دندان عقل در عکس رادیولوژی دیده میشود اما به دلایل مختلف مثل کمبود فضا یا جهتگیری اشتباه، هیچوقت بیرون نمیزند.
نقش تکامل انسان در نداشتن دندان عقل
شاید باورش سخت باشد، اما نداشتن دندان عقل نشانهای از روند تکامل انسان است. با گذشت زمان، فک انسانها کوچکتر شده و دیگر نیازی به دندانهای اضافی نیست.
تغذیه نرمتر، پخت غذا و ابزارهای مدرن برای جویدن باعث شدهاند نیاز به دندانهای بزرگ و زیاد کمتر شود. به همین دلیل بدن بعضی افراد ترجیح میدهد اصلاً دندان عقل نسازد و در نتیجه فک انسان کوچک تر باشد.
به نظر میرسد آمارها نشان دهنده این هستند که نسلهای جدید بیشتر دچار نداشتن دندان عقل هستند، که میتواند نشانهای از حذف تدریجی آن در آینده و جهش ژنتیکی برای این موضوع باشیم.

تفاوتهای ژنتیکی و نژادی نداشتن دندان عقل
در بعضی جوامع و نژادها احتمال نداشتن دندان عقل بیشتر است. این موضوع میتواند به تنوع ژنتیکی و شرایط زندگی اجداد آن قوم مرتبط باشد.
مطالعات نشان دادهاند که در برخی کشورهای آسیای شرقی مانند کره و ژاپن، درصد بالایی از افراد حداقل یکی از دندانهای عقل را ندارند. این در حالی است که در کشورهای غربی این عدد پایینتر است.
آیا نداشتن دندان عقل مشکلساز است؟
در اغلب موارد، خیر. در واقع، نداشتن دندان عقل ممکن است شما را از درد، جراحی، و هزینههای دندانپزشکی نجات دهد.
اما جای نگرانی به دلیل نداشتن دندان عقل نیست و فقط زمانی که دندان عقل نهفته باعث درد، عفونت یا فشار روی سایر دندانها شود باید به دندان پزشک مراجعه کرد. در غیر این صورت، نبود دندان عقل اصلاً مشکلی نیست.
نداشتن دندان عقل و تأثیر آن بر سلامتی
خیلیها میپرسند آیا نبود دندان عقل بر عملکرد جویدن یا ساختار فک تأثیر میگذارد؟ جواب کوتاه این است که تقریباً نه.
دندان عقل نقش حیاتی در جویدن ندارد و نبود آن تأثیری روی کیفیت تغذیه شما ندارد. در واقع، اکثر افرادی که دندان عقل خود را کشیدهاند یا نداشتهاند، تفاوت خاصی احساس نمیکنند.
نتیجهگیری
نداشتن دندان عقل چیزی نادر یا نگرانکننده نیست. برعکس، میتواند یک مزیت طبیعی باشد که شما را از دردسرهای احتمالی دندان عقل خلاص کرده است. اگر تا سن بزرگسالی هیچ نشانهای از دندان عقل نداشتهاید، بهتر است یک عکس رادیولوژی بگیرید تا مطمئن شوید نهفته نیست. اما اگر واقعاً وجود ندارد، اصلاً جای نگرانی نیست. این هم بخشی از تنوع طبیعی بدن انسان است که باید آن را پذیرفت.