جرم دندان، یک لایه چسبناک و بدون رنگ که از باکتری ها تشکیل شده و با نام پلاک میکروبی شناخته می شود. این باکتری به صورت یک رسوب نرم بر روی سطح دندان جمع می شود، که اگر طی 24 تا 48 ساعت بر روی دندان ها بماند، میتواند با مواد معدنی بزاق دهان ترکیب شود، حال مواد معدنی به مرور در آن نفوذ می کند و محکم و سخت به سطح دندان میچسبد، که با شستشو و مسواک نیز پاک نمی شود. این جرم در بالا و زیر لثه قرار میگیرد.
جرم زیر لثه بر روی سطح ریشه متصل می شود که معمولا رنگ آن قهوه ای، سیاه و یا سبز مایل به سیاه است، این جرم که در زیر لثه قرار میگیرد باعث بیماری های لثه، تحلیل استخوان های اطراف ریشه، و لق شدن دندان می شود. جرم بالای دندان نیز که معمولا سفید مایل به زرد رنگ است، باعث تجمع پلاک باکتریال می شود. این جرم ها چه در زیر لثه چه روی سطح دندان اگر برطرف نشود، به مرور باعث تحلیل لثه می شود.
علت جرم دندان چیست؟
اگر فرد چند روز مسواک نزند و لایه های مواد غذایی روی دندان بنشیند، با مسواک زدن همه اینها برطرف می شود. اما اگر فاصله زمانی این لایه ها به چند ماه و یا چند سال برسد، دیگر راحت شدن از شر آنها به این راحتی ها نمی باشد. به طوری که زردی آنها بر روی دندان میماند و ظاهری زشت را به وجود می آورد.
جدا از افرادی که به سلامت دندان های خود اهمیت نمی دهند، موارد دیگری چون سیگار، مصرف مواد مخدر نیز باعث می شود که فرد به این معضل گرفتار شود. همچنین کسانی که بیش از حد چای مینوشند نیز به جرم دندان مبتلا شده و به مرور باعث می شود تا دندان ها دچار آسیب شوند. یک نکته قابل توجه این است که جدا از مواد غذایی حتی خود بزاق دهان نیز باعث جرم دندان می شود، اگر برای مدتی هم غذا نخوریم باز هم جرم بر روی دندان می نشیند.
بروساژ و جرم گیری دندان چگونه انجام می شود؟
عمل بروساژ و جرم گیری دندان ها می تواند توسط دندانپزشک و یا متخصص بهداشت انجام پذیرد. در مرحله ی اول، پلاک و جرم را از روی سطح دندان می خراشند. برای این کار از اسکراپر اولتراسونیک استفاده می کنند. دستگاهی مخصوص که با استفاده از امواج اولتراسونیک، جرم ها را می تراشد. برخی پزشکان پس از جرم گیری با دستگاه، به صورت دستی نیز اقدام به خراشیدن جرم های باقی مانده می نمایند. چرا که بعضاً ابزار دستگاه به برخی جاها دسترسی ندارد. در مرحله ی بعدی، دندان ها را بروساژ یا اصطلاحاً پولیش می کنند. به منظور از بین بردن لکه های باقی مانده و نیز صاف کردن سطح دندان، دندانپزشک دندان ها را پولیش می کند. بدین ترتیب سطح زبر دندان صاف و صیقلی شده و از ایجاد جرم های بیشتر جلوگیری می کند. بهتر است تا چند وقت یک بار برای بروساژ و جرم گیری دندان های خود به دندانپزشک مراجعه نمایید. البته نباید برنامه ی مسواک زدن و نخ کشیدن روزانه را فراموش کنید. چرا که حفظ سلامتی و زیبایی دهان و دندان ها نیازمند مراقبت منظم از آن هاست. استفاده از دهانشویه و نیز خمیر دندان حاوی فلوراید توصیه می شود. فلوراید برای تمیز کردن جاهایی که مسواک به آن دسترسی ندارد گزینه ای عالی به شمار می آید.
چرا باید دندان های خود را بروساژ و یا جرم گیری کنیم؟
پلاک یا جرمی (تار تار) که روی دندان شما قرار می گیرد، می تواند به راحتی باعث پوسیده شدن آن بشود. چرا که این پلاک ها باکتری هایی هستند که شدیداً سلامتی دندان ها و لثه ها را تهدید می کنند.
یکی از بیماری های ابتدایی لثه، بیماری ژنژیویت است. در این بیماری ابتدایی، لثه ها ملتهب شده و معمولاً قرمز می شوند. بدین ترتیب ممکن است به راحتی دچار خونریزی شوند. در صورتی که این بیماری درمان نشود، ممکن است باعث ایجاد بیماری شدیدتری شود.
این بیماری لثه، پریودنتیت نام دارد و از بیماری های شدید لثه ها به شمار می آید. در طول این بیماری، ممکن است لایه های داخلی لثه دچار آسیب شود. به صورتی که باعث جدا شدن دندان از استخوان شود و حفره هایی ایجاد شود.
بدین ترتیب با شدید تر شدن این بیماری، حفره ها عمیق تر و بیشتر می شوند. در نتیجه بافت لثه از بین می رود و دندان ها شل می شوند. در چنین وضعیتی اگر بیماری درمان نشود، بیمار ممکن است دندان های خود را از دست بدهد. آسیبی که غیر قابل بازگشت است.
آیا بروساژ و جرم گیری دندان ها درد دارد؟
در حین انجام بروساژ و جرم گیری دندان ها، هیچ دردی حس نخواهید کرد.
دندانپزشکان در این روش ها عمدتاً با دندان های شما سر و کار دارند. از این رو هیچ دردی حس نخواهید کرد. ممکن است احساسی غیر عادی داشته باشید. مانند احساس خراشیده شدن یا احساس قلقلک در لثه ها. تراشیدن برخی جرم ها ممکن است کمی لثه را اذیت کند. در این صورت اگر با هر نوع دردی مشکل دارید می توانید از دندانپزشک خود بخواهید تا قبل از انجام جرم گیری، از ژل بی حس کننده استفاده کند.
مرحله ی بروساژ نیز دردی ندارد و دندانپزشک با یک مسواک برقی حرفه ای تر اقدام به تمیز کردن و پولیش دندان های شما می پردازد. در نتیجه نیازی به هیچ نگرانی قبل از انجام بروساژ و جرم گیری دندان ها وجود ندارد. با خیالی آسوده از شر جرم ها و پلاک ها راحت شوید.
آیا بروساژ دندان ها ضروری است؟
عمل جرم گیری تمام پلاک ها و جرم های روی سطح دندان را تمیز می کند. اما بروساژ کردن دندان ها باعث می شود تا تجمع و چسبیدن جرم ها به تأخیر بیافتد. چرا که پولیش کردن دندان ها سطح آن را صاف می کند و جرم ها به سختی می توانند روی آن بمانند. از این رو سرعت تجمع جرم ها کم شده و پوسیدگی دندان ها به تعویق می افتد.
در کلینیک دندانپزشکی شیدا، با استفاده از به روز ترین دستگاه ها عمل بروساژ و جرم گیری انجام می شود. به طوری که دستگاه اولتراسونیک، پلاک ها را از بین برده و پس از بروساژ، صاحب دندان هایی صاف و صیقلی خواهید شد.